دیابت بارداری دکتر افسانه مهرنامی جراح و متخصص زنان و زایمان
تعریف: دیابت بارداری به افزایش قندخون مادر بعد از هفته بیستم بارداری گفته می شود.
غربالگری و تشخیص دیابت قبل بارداری
در همه افرادی که قصد بارداری دارند و عوامل خطر زیر را دارند غربالگری بصورت درخواست قندخون ناشتا توصیه میشود.
تاریخچه قبلی دیابت درشخص یاخانواده ، شاخص توده بدنی بالای ۳۰ ، کم تحرکی، سابقه تنبلی تخمدان یا فشارخون و چربی خون بالا، سابقه زایمان نوزاد با وزن بیش ۴کیلوگرم یا مرده زایی، از نظر آزمایشگاهی اگر قندخون ناشتاحداقل بعداز ۸ ساعت ناشتایی
زیر ۱۰۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد نرمال ، و اگر بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیگرم‌در دسی لیتر باشد اختلال تحمل گلوکز واگر
مساوی و بالای ۱۲۶ حداقل در دو نوبت ازمایش باشد دیابت قندی را مطرح می کند
اگرقندخون بعدازغذابالای ۲۰۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد تشخیص دیابت مسجل است.
در بارداری باید مراقبت دقیق از نظر احتمال ابتلا به دیابت بارداری وجود داشته باشد. در خانمهای مبتلا بهPCOD (بیماری تخمدان پلی کیستیک)و نازایی به نظر میرسد ادامه قرص ضدقند خون مت فورمین میزان سقط سه ماهه اول را کاهش میدهد.
اهداف درمانی:
در دوران بارداری ، میزان قند خون بشرح زیر باید باشد:
قند ناشتا زیر ۹۵ میلی گرم در دسی لیتر
یکساعت بعد مصرف محلول قندی زیر ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر
دوساعت بعد مصرف محلول قندی۱۲۰ میلی گرم در دسی لیتر
غربالگری دیابت بارداری
غربالگری دیابت بارداری بین هفته های ۲۴ تا ۲۸ بارداری انجام میشود. آزمایش غربالگری گلوکز که آزمایش چالش گلوکز یا gct نیز نامیده میشود، به منظور بررسی دیابت بارداری تجویز خواهد شد.
دلایل انجام آزمایش چالش گلوکز
در زمان بارداری مقاومت به انسولین افزایش می‌یابد و دیابت بارداری زمانی ایجاد میشود که سطح قند خون یک خانم باردار بدون داشتن سابقهٔ دیابت، در دوران بارداری‌اش افزایش می‌یابد. دیابت بارداری خطر ابتلا به نسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی ، افسردگی و نیاز به سزارین را افزایش میدهد. نوزادان متولدشده از مادران مبتلا به دیابت نیز در معرض خطر ماکروزومی و یا بزرگی بیش از حد ، افت قند خون پس از تولد و زردی هستند. دیابت بارداری در صورت درمان نشدن می‌تواند موجب مرگ داخل رحمی جنین نیز بشود. از آنجا که بیماری دیابت بارداری به ندرت علائمی را بروز میدهد، تنها راه برای تشخیص آن انجام آزمایش است.
آزمایش چالش گلوکز مانند هر آزمایش غربالگری دیگری به تشخیص بیماری منجر نمی‌شود، بلکه برای شناسایی هرچه بیشتر زنانی طراحی شده که ممکن است به دلیل مشکلاتی نیاز به آزمایش‌های بیشتر داشته باشند، بنابراین نتیجۀ مثبت این آزمایش به این معنا نیست که فرد به دیابت بارداری مبتلاست.
اگر پاسخ آزمایش غربالگری شما مثبت باشد، نیاز به انجام آزمایش تحمل گلوکز دهانی یا O-GTT دارید که آزمایشی طولانی‌تر و قطعی‌تر است و با اطمینان نشان میدهد که آیا شما مبتلا به دیابت بارداری هستید یا خیر. اگر آزمایش ادرار که به طور معمول انجام میشود، نشان‌دهندۀ وجود مقداری قند اضافی باشد یا ریسک بالایی برای ابتلا به دیابت داشته باشید، ممکن است پزشک از شما بخواهد پیش از هفتۀ ۲۴ بارداری، غربالگری انجام دهید.
اگر نتایج آزمایش طبیعی باشد، غربالگری در هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری نیز تکرار خواهد شد. البته اگر پیش از بارداری ابتلا به دیابت تشخیص داده شود، نیاز به غربالگری وجود ندارد. در عوض باید با کمک پزشک خود برای کنترل این وضعیت در دوران بارداری تلاش کنید.
رژیم دیابتیک
۲۰ درصد کل کالری پروتئین،۵۰ درصد کربوهیدرات و ۳۰ درصد چربی.
سه وعده غذای اصلی و سه میان وعده (از ناشتای طولانی مدت جلوگیری شود)
بدیهی است باتوجه به اهمیت تنظیم دقیق قند خون در بارداری مراجعه به مشاور تغذیه الزامی است.
بررسی نتایج آزمایش قند خون
پزشکان از استانداردهای مختلفی برای تعیین بالا یا پایین بودن سطح قند خون شما استفاده می‌کنند. در آزمایش چالش گلوکز اگر سطح قند خون شما پس از آزمایش بیشتر از ۱۴۰ میلیگرم در دسی‌لیتر باشد، جواب آزمایش مثبت است و نیاز به آزمایش تشخیصی قطعی تحمل گلوکز خواهد بود. در تست تحمل گلوکز سه ساعته، اگر حداقل دو مورد از موارد اندازه‌گیری در ساعت‌های مختلف آزمایش بیشتر از مقادیر استاندارد آن باشد، پزشک تشخیص قطعی دیابت بارداری خواهد داد. مقادیر استاندارد برای قند خون در آزمایش تحمل گلوکز سه ساعته به شرح زیر است:
- قند خون ناشتا کمتر از ۹۵ میلیگرم در دسی‌لیتر
- قند خون یک ساعته کمتر از ۱۸۰ میلیگرم در دسی‌لیتر
- قند خون دو ساعته کمتر از ۱۵۵ میلیگرم در دسی‌لیتر
- قند خون سه ساعته کمتر از ۱۴۰ میلیگرم در دسی‌لیتر
در روش یک مرحله‌ای یا آزمایش تحمل گلوکز دو ساعته این مقادیر به شرح زیر است:
- قند خون ناشتا کمتر از ۹۲ میلیگرم در دسی‌لیتر
- قند خون یک ساعته کمتر از ۱۸۰ میلیگرم در دسی‌لیتر
- قند خون دو ساعته کمتر از ۱۵۳ میلیگرم در دسی‌لیتر
رژیم غذایی در دیابت بارداری :
۲۰ درصد کل کالری پروتئین،۵۰ درصد کربوهیدرات و ۳۰ درصد چربی.
سه وعده غذای اصلی و سه میان وعده (از ناشتای طولانی مدت جلوگیری شود)
بدیهی است باتوجه به اهمیت تنظیم دقیق قند خون در بارداری مراجعه به مشاور تغذیه الزامی است.
ورزش در دیابت بارداری
ورزشهای هوازی مهمترند ولی از استقامتی هم میشود کمک گرفت.حداقل ۳۰ دقیقه با شدت متوسط و۴ تا ۵ بار در هفته..اگر آمادگی بدنی کم بود از ۱۵ دقیقه شروع میکنیم و افزایش میدهیم
درمان دارویی دیابت بارداری :
داروی انتخابی انسولین است.
در دیابت تیپ دو که قصد بارداری دارند انسولین میدهیم.
اگر قبل حاملگی متفورمین مصرف میکند تبدیل به انسولین میکنیم.
کنترل قند بعد از بارداری
اکثرا دیابت بارداری بعد زایمان نیاز به درمان ندارند چون منبع اصلی مقاومت به انسولین هورمونهای مترشحه از جفت است.
۵۰ درصد این افراد در عرض ۲۰ سال دیابتی میشوند خصوصا اونهایی که در سن پایین تر بارداری دیابتیک شدند و دوز انسولین مورد نیازشون بیشتر است.
۴ تا ۱۲ هفته بعداززایمان باید مجددا تست بررسی قندخون با ۷۵ گرم گلوکز راانجام دهیم
اگر نرمال بود سالانه چک قند میکنیم .درافراد مستعد به ابتلا به دیابت اصلاح سبک زندگی باورزش و رعایت رژیم غذایی ودرصورت نیاز داروهایی نظیر مت فورمین نیازاست.
به هرحال بارداری با دیابت یک بارداری پرخطر محسوب می شود که ممکن است عوارض زیادی برای مادر وجنین داشته باشد لذا تعداد ویزیتهای دوران بارداری دقیق تر وبیشتر و گهگاه حتی جهت کنترل نیاز به بستری در بیمارستان خواهد بود.
برای اطلاع از آخرین اخبار سامانه سلامت بدون مرز لطفاً صفحه اینستاگرام ما را دنبال نمایید
برچسب ها
#مشاوره_انلاین #ویزیت_انلاین# کلینیک_انلاین#دکتر_انلاین#مشاوره_پزشکی_انلاین #مشاوره_روانپزشکی_انلاین #مشاوره_انلاین_تصویری #دکتر_انلاین #پزشک_انلاین #مشاوره_پزشکی #مشاوره آنلاین پزشکی #مشاوره انلاین روانپزشکی #مشاوره انلاین روانشناسی #مشاوره_روانپزشکی #مطب_انلاین#مشاوره_روانشناسی_انلاین#تله_مدیسین